داروی لینپارزا (اولاپاریب) چگونه به درمان سرطان کمک می کند؟
داروی لینپارزا (اولاپاریب) در سال۲۰۱۴ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا FDA جهت استفادهٔ به صورت تکی برای بیماران مبتلا به سرطان مورد تائید قرار گرفت. آژانس دارویی اروپا هم آن را برای درمان سرطان تخمدان تأیید کرد. این دارو با کاهش تقسیم سلولهای سرطانی در درمان انواع سرطان مانند پستان، پروستات، صفاق، تخمدان و پانکراس استفاده میگردد.
اشکال دارویی لینپارزا (Linparza)
قرص با دوزهای 100 میلیگرم، 150 میلیگرم
درمان و نحوه مصرف داروی اولاپاریب(لینپارزا)
دوز مصرفی داروی اولاپاریب متناسب با شرایط بیماری هر فرد و توسط پزشک معالج او تعیین میگردد. لذا پیش و پس از استفاده از این دارو، راهنمای مصرف دارو که دکتر داروساز به شما میدهد را مطالعه نمایید. در صورت وجود پرسش یا ابهام در نحوه مصرف اولاپاریب، با پزشک معالج یا دکتر داروساز مشورت کنید.
با توجه به وجود شکلهای کپسول و قرص این دارو، از جایگزین کردن این اشکال دارویی بدون تجویز پزشک، خودداری نمایید. بهترین نحوه مصرف اولاپاریب همراه با غذا و یا بدون آن است. از جویدن، خرد کرد قرص و باز کردن کپسول، خودداری نمایید. از مصرف گریپ فروت و سس پرتقال در حین مصرف این دارو به دلیل تشدید عوارض جانبی آن، خودداری نمایید. بدون اجازه پزشک معالج، دوز دارو را افزایش ندهید زیرا تأثیر منفی در سرعت بهبود شما دارد. برای سرعت در نتیجهگیری از داروی اولاپاریب، آن را به طور منظم و دقیق مصرف نمایید و از قطع دارو بدون اجازه پزشک، خودداری نمایید.
در صورت تشدید بیماری یا مؤثر نبودن آن در بیماری فعلی شما، حتماً موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
به دلیل جذب شدن دارو توسط پوست و ریه، از تنفس و لمس آن خودداری نمایید و خانمهای باردار در معرض آن قرار نگیرند.
عوارض جانبی داروی اولاپاریب (لینپارزا)
هر دارو در کنار مزایا و ویژگیهای مفیدش، ممکن است دارای عوارض جانبی نیز باشد؛ لذا پزشک شما با هدف بهبود بیماری فعلی شما این دارو را تجویز نموده و برای کسب نتیجه بهتر از آن، میبایست تحت نظر پزشک خود باشید و دارو را طبق دستورالعملی که به شما داده شده است، مصرف نمایید.
عوارض شایع داروی اولاپاریب که در صورت تداوم یا وخامت باید به پزشک معالج مراجعه نمایید:
- سرگیجه
- بروز اسهال و یبوست
- تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- احساس طعم نامطبوع در دهان
- درد مفاصل و عضلات مانند در کمر
کاهش فعالیت جسمی و مصرف وعدههای غذایی سبک، به درمان تهوع و استفراغ کمک میکند.
در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فوراً مشکل ایجاد شده را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
عوارض جانبی جدی قرص لینپارزا(Linparza) :
- تورم در پاها و دستها
- بروز اختلالات کلیوی مانند تغییر حجم ادرار
اولاپاریب با تضعیف عملکرد مغز استخوان، موجب کاهش تعداد سلولهای خونی و در نتیجه باعث کم خونی و تضعیف سیستم ایمنی و افزایش احتمال خونریزی میشود. در صورت وجود سابقه رادیوتراپی و شیمی درمانی در سرطان تخمدان، احتمال ابتلا به سرطان کشنده مغز استخوان در اثر مصرف این دارو وجود دارد.
در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی، سریعاً با مراکز فوریت پزشکی و یا پزشک معالج خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی بسیار جدی:
- رنگ پریدگی
- مشکلات تنفسی
- سرفه
- افزایش ضربان قلب
- خستگی شدید
- کبودی
- صدای خس خس در سینه
- خونریزی مانند مدفوع سیاه یا خونی، ادرار صورتی یا خونی
- بروز علائم عفونت مانند تب و لرز و گلودرد
- واکنشهای آلرژیک (حساسیتی) مانند عوارض پوستی، خارش و تورم دهان و گلو، سرگیجه و تنگی نفس
عوارض جانبی ذکر شده، تمامی علائم و عوارضی که ممکن است در اثر مصرف داروی اولاپاریب ایجاد شود را شامل نمیشود. در صورت بروز هر گونه علامت جدید در اثر مصرف این دارو، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
موارد احتیاطی و منع مصرف لینپارزا (اولاپاریب)
با توجه به وجود اجزای غیرفعال در هر دارو، لازم است که در صورت حساسیت به داروی اولاپاریب و یا داشتن انواع دیگری از آلرژیها و مصرف انواع داروهای شیمیایی و گیاهی (با نسخه و بدون نسخه) را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اطلاع و دستور پزشک، مصرف داروهای خود را کم و زیاد یا قطع نکنید.
پیش از مصرف این دارو، سوابق پزشکی خود را مانند بیماریهای کلیوی را به پزشک خود اطلاع دهید.
با توجه به تأثیر داروی اولاپاریب در کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن، میبایست پیش از جراحی توسط پزشک یا دندانپزشک، مصرف این دارو و سایر داروهای گیاهی و شیمیایی، با نسخه و بدون نسخه را به آنها اطلاع دهید.
با توجه به کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با انواع عفونتها در حین مصرف اولاپاریب، بیمار نباید در معرض هیچ گونه بیماری عفونی مانند سرخک، آبله مرغان، سل، آنفولانزا و دیگر بیماریها و همچنین واکسنها بر پایه ویروس فعال مانند واکسن تنفسی آنفولانزا، قرار گیرد. در صورت اتفاق این امر و یا نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
با توجه به احتمال کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن در طی دوره مصرف داروی اولاپاریب، از کار با اشیای تیز و برنده مانند تیغ و ناخنگیر و انجام ورزشهای پربرخورد و پرتماس، به دلیل احتمال ایجاد صدماتی مانند بریدگی، کوفتگی یا هر نوع دیگری از آسیبدیدگی، اجتناب کنید.
به دلیل ایجاد سرگیجه و کاهش هوشیاری در اثر مصرف اولاپاریب، از مصرف الکل و ماریجوانا و انجام کار با ماشین آلات خودداری نمایید.
با توجه به مضر و آسیبزا بودن داروی اولاپاریب برای جنین، در حین مصرف آن و سه ماه پس از قطع مصرف در آقایان و شش ماه پس از قطع مصرف در زنان، بارداری ممنوع میباشد. لذا از روشهای پیشگیری از بارداری استفاده نمایید.
با توجه به اینکه هنوز ورود این دارو به شیر مادر، مشخص نشده است، لذا به دلیل خطرات این دارو برای نوزاد، در حین مصرف دارو و تا یک ماه پس از قطع مصرف داروی اولاپاریب، از شیردهی به نوزاد خودداری نمایید و پیش از شروع به شیردهی، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی با لینپارزا
تداخلات دارویی میتوانند عوارض جبران ناپذیری را به همراه داشته باشند یا از میزان اثرگذاری دارو بکاهند و یا احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. لذا باید نام و نحوهی مصرف تمامی داروهای خود را اعم از گیاهی و شیمیایی و با نسخه و بدون نسخه را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اجازه پزشک، مصرف هیچ کدام از داروهای خود را قطع و یا کم و زیاد نکنید و دوزهای آنها را تغییر ندهید.
اولاپاریب ممکن است با برخی از داروها مانند فنی توئین، ریفامایسینها مانند ریفامپین، کاربامازپین و گل راعی تداخل دارد و موجب دفع اولاپاریب از بدن و کاهش میزان اثرگذاری آن میشوند.
مصرف بیش از اندازه دارو
مصرف بیش از اندازه داروی اولاپاریب میتواند موجب بروز غش و تنگی نفس شود. لذا در صورت بروز این علائم، سریعاً با مراکز فوریت پزشکی (اورژانس) تماس بگیرید.
از تجویز این دارو برای دیگران، خودداری نمایید.
با انجام منظم آزمایشهای پزشکی مانند آزمایش شمارش سلولهای خونی، بیماری را خود را مورد ارزیابی قرار دهید و با این کار، سرعت بهبود را افزایش داده و احتمال بروز عوارض جانبی را کاهش دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود، صحبت نمایید.
فراموش کردن مصرف دارو
مصرف دقیق و برنامهریزی شده داروی اولاپاریب، بسیار مهم است. لذا در صورت فراموش کردن مصرف آن، به محض به یادآوری، آن را مصرف کنید. در صورتی که نزدیک به زمان مصرف دوز دوم است، از مصرف دوز فراموش شده خودداری کنید و دوز آتی را دو برابر نکنید.
نحوه نگهداری
کپسول اولاپاریب را دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
از قرار دادن دارو در محیطهای مرطوب مانند حمام و دستشویی خودداری نمایید.
دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور کنید.
از انداختن دارو در توالت و چاه فاضلاب خودداری کنید.
در صورت عدم نیاز به دارو یا منقضی شدن دارو، طبق روش گفته شده در راهنمای دارو، آن را امحاء نمایید.