داروی زلودا (کپسیتابین) برای چه سرطانی مصرف می شود روش های مصرف آن
زلودا یک داروی بازدارنده با جلوگیری از تقسیم سلولهای سرطانی در سرطانهای روده بزرگ و پستان، در درمان آنها به کار برده میشود.
نام های تجاری: Xeloda (Capecitabine) زلودا، زتابین اسلودا، کپگارد، کپسیتابین، نورمون، کپسیتابین، اکت، انکوکپ، زلوکپ، کپسیتابین، هگزال
اشکال دارویی زلودا (کپسیتابین)
قرص با دوزهای 150 میلیگرم، 500 میلیگرم
درمان و نحوه مصرف کپسیتابین
دوز مصرفی داروی زلودا متناسب با شرایط بیماری هر فرد و توسط پزشک معالج او تعیین میگردد. لذا پیش و پس از استفاده از این دارو، راهنمای مصرف دارو که دکتر داروساز به شما میدهد را مطالعه نمایید. در صورت وجود پرسش یا ابهام در نحوه مصرف زلودا، با پزشک معالج یا دکتر داروساز مشورت کنید.
بهترین نحوه مصرف زلودا، دو بار در روز و سی دقیقه پس از صرف غذا و به همراه آب کافی است. در صورت ناتوانی در بلع دارو، در مورد روشهای مصرف دیگر این دارو از پزشک خود راهنمایی بخواهید.
بدون اجازه پزشک معالج، دوز دارو را افزایش ندهید زیرا تأثیر منفی در سرعت بهبود شما دارد.
برای سرعت در نتیجه گیری از داروی زلودا، آن را به طور منظم و دقیق مصرف نمایید و از قطع دارو بدون اجازه پزشک، خودداری نمایید.
در صورت تشدید بیماری یا مؤثر نبودن آن در بیماری فعلی شما، حتماً موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
به دلیل جذب پوستی و تنفسی زلودا، آن را در دسترس زنان باردار، نوزادان و افراد آسیب پذیر قرار ندهید.
عوارض جانبی زلودا
هر دارو در کنار مزایا و ویژگی های مفیدش، ممکن است دارای عوارض جانبی نیز باشد؛ لذا پزشک شما با هدف بهبود بیماری فعلی شما این دارو را تجویز نموده و برای کسب نتیجه بهتر از آن، میبایست تحت نظر پزشک خود باشید و دارو را طبق دستورالعملی که به شما داده شده است، مصرف نمایید.
عوارض شایع داروی زلودا که در صورت تداوم یا وخامت آنها، باید به پزشک معالج مراجعه نمایید:
- 1- خستگی
- 2- یبوست
- 3- اسهال
- 4- تهوع و استفراغ
- 5- اختلال در خواب
- 6- اختلا در بینایی
- 7- از دست دادن اشتها
ممکن است پزشک معالج شما برای کاهش تهوع و استفراغ و اسهال، دارویی تسکیندهنده تجویز نماید.
در صورت از دست دادن آب بدن در هنگام اسهال شدید و یا دلایل دیگر و متعاقباً بروز علائمی مانند سرگیجه و احساس سبکی در سر، کاهش حجم ادرار، تشنگی و خشکی دهان، بلافاصله به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
مصرف غذا با حجم کم و کاهش فعالیت جسمانی، از شدت و احتمال بروز عوارض جانبی، جلوگیری میکند.
در صورت ریزش مو در حین مصرف زلودا، پس از توقف مصرف آن، موها دوباره به حالت طبیعی رشد میکنند.
در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فوراً مصرف دارو را متوقف کرده و مشکل ایجاد شده را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
عوارض جانبی جدی زلودا (کپسیتابین)
- تهوع و استفراغ بیش از دو بار در روز
- عدم تحمل غذا و مایعات
- زخم و تورم آن در دهان
زلودا ممکن است احتمال ابتلا به عفونت کشنده را افزایش دهد. لذا در صورت بروز علائمی مانند تب و لرز، گلودرد و سرفه، سریعاً به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
مصرف زلودا میتواند موجب بروز سندروم پوستی دست و پا شود. علائم آن عبارتند از:
- درد، تورم و التهاب تاول ها
- احساس بیحسی در دست و پا
برای جلوگیری از بروز این سندروم، از فعالیت در گرما، استفاده از آب گرم، دویدن یا پیادهروی و استفاده از انواع ابزار آلات مانند پیچگوشتی، خودداری نمایید.
در صورت بروز عوارض جانبی بسیار جدی، سریعاً با مراکز فوریت پزشکی تماس بگیرید.
عوارض جانبی بسیار جدی:
- تشنج
- واکنشهای حساسیتی مانند عوارض پوستی، خارش و تورم دهان و گلو، سرگیجه و تنگی نفس
- کبودی و خونریزی آسان
- اختلال ذهنی
- اختلال روانی مانند افسردگی
- اختلال در بینایی
- اختلال در عملکرد کلیه مانند تغییر در حجم ادرار
- ورم دست و پا
- زرد شدن پوست و چشم
- تیره شدن ادرار
عوارض جانبی ذکر شده، تمامی علائم و عوارضی که ممکن است در اثر مصرف داروی زلودا ایجاد شود را شامل نمیشود. در صورت بروز هر گونه علامت جدید در اثر مصرف این دارو، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
موارد احتیاطی و منع مصرف
با توجه به وجود اجزای غیرفعال در هر دارو، لازم است که در صورت حساسیت به داروی زلودا و یا داشتن انواع دیگری از آلرژیها و مصرف انواع داروهای شیمیایی و گیاهی (با نسخه و بدون نسخه) را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اطلاع و دستور پزشک، مصرف داروهای خود را کم و زیاد یا قطع نکنید.
پیش از مصرف این دارو، سوابق پزشکی خود را مانند بیماریهای کلیوی، بیماریهای قلبی، بیماریهای کبدی، مشکلات خونی مانند سرکوب مغز استخوان و عدم وجود آنزیم دیهیدروپیریمیدین DPD را به پزشک خود اطلاع دهید.
با توجه به تأثیر داروی زلودا در کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن، میبایست پیش از جراحی توسط پزشک یا دندانپزشک، مصرف این دارو و سایر داروهای گیاهی و شیمیایی، با نسخه و بدون نسخه را به آنها اطلاع دهید.
با توجه به کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با انواع عفونتها در حین مصرف زلودا، بیمار نباید در معرض هیچ گونه بیماری عفونی مانند سرخک، آبله مرغان، سل، آنفولانزا و دیگر بیماریها و همچنین واکسنها بر پایه ویروس فعال مانند واکسن تنفسی آنفولانزا، قرار گیرد. در صورت اتفاق این امر و یا نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
با توجه به احتمال کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن در طی دوره مصرف داروی زلودا، از کار با اشیای تیز و برنده مانند تیغ و ناخنگیر و انجام ورزشهای پربرخورد و پرتماس، به دلیل احتمال ایجاد صدماتی مانند بریدگی، کوفتگی یا هر نوع دیگری از آسیبدیدگی، اجتناب کنید.
به دلیل ایجاد سرگیجه و کاهش هوشیاری در اثر مصرف زلودا، از مصرف الکل و ماریجوانا و انجام کار با ماشین آلات خودداری نمایید.
به دلیل افزایش حساسیت به نور در حین مصرف زلودا، از قرارگیری در معرض نور خورشید و لامپ های برنزه کننده خودداری نمایید و برای حضور در محیط های بیرون از خانه، از ضد آفتاب و لباس مناسب استفاده کنید.
سالمندان با احتمال بیشتری عوارض این دارو را مانند اسهال، سندروم دست و پا، تهوع استفراغ را بروز میدهند.
با توجه به مضر و آسیب زا بودن داروی زلودا برای جنین، بارداری در حین مصرف این دارو، ممنوع بوده و در صورت باردار بودن پیش از مصرف این دارو و یا باردار شدن حین مصرف آن، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. لازم است افرادی که این دارو را مصرف میکنند، در حین و 3 ماه پس از قطع مصرف آن، مراقبت های بهداشتی برای جلوگیری از بارداری را انجام دهند. در صورت وقوع بارداری در خود یا شریک جنسی خود، موضوع را فوراً با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
با توجه به اینکه هنوز ورود این دارو به شیر مادر، مشخص نشده است، لذا به دلیل خطرات این دارو برای نوزاد، در حین مصرف دارو و تا دو هفته پس از قطع مصرف داروی تمودال، از شیردهی به نوزاد خودداری نمایید و پیش از شروع به شیردهی، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی با کپسیتامین(زلودا)
تداخلات دارویی میتوانند عوارض جبران ناپذیری را به همراه داشته باشند یا از میزان اثرگذاری دارو بکاهند و یا احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. لذا باید نام و نحوهی مصرف تمامی داروهای خود را اعم از گیاهی و شیمیایی و با نسخه و بدون نسخه را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اجازه پزشک، مصرف هیچ کدام از داروهای خود را قطع و یا کم و زیاد نکنید و دوزهای آنها را تغییر ندهید.
زلودا با برخی از داروهای مانند آلوپورینول و فلوئورویوراسیل تداخل دارد؛ لذا از مصرف همزمان آنها خودداری نمایید.
مصرف بیش از اندازه داروی زلودا
مصرف بیش از اندازه داروی زلودا میتواند موجب بروز غش و تنگی نفس شود. لذا در صورت بروز این علائم، سریعاً با مراکز فوریت پزشکی (اورژانس) تماس بگیرید.
از تجویز این دارو برای دیگران، خودداری نمایید.
با انجام منظم آزمایشهای پزشکی مانند آزمایش شمارش سلولهای خونی، بیلی روبین، بررسی عملکرد کبد و کلیه، بیماری را خود را مورد ارزیابی قرار دهید و با این کار، سرعت بهبود را افزایش داده و احتمال بروز عوارض جانبی را کاهش دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود، صحبت نمایید.
فراموش کردن مصرف داروی زلودا
مصرف دقیق و برنامه ریزی شده داروی زلودا، بسیار مهم است. لذا در صورت فراموش کردن مصرف آن، پس از به یاد آوردن، آن را مصرف کنید اما اگر نزدیک به زمان مصرف دوز دوم است، از مصرف دوز فراموش شده و یا دو برابر کردن دوز بعدی، خودداری نمایید.
نحوه نگهداری
قرص زلودا کپسیتابین(xeloda) را دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
از قرار دادن دارو در محیطهای مرطوب مانند حمام و دستشویی خودداری نمایید.
دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور کنید.
از انداختن دارو در توالت و چاه فاضلاب خودداری کنید.
در صورت عدم نیاز به دارو یا منقضی شدن دارو، طبق روش گفته شده در راهنمای دارو، آن را امحاء نمایید.