داروی زالکوری (کریزوتینیب) برای چه سرطانی مصرف می شود روش های مصرف آن
زالکوری یک داروی بازدارنده کیناز است و با جلوگیری از تقسیم سلولهای سرطانی در درمان نوعی سرطان ریه استفاده میشود.
اشکال دارویی زالکوری
کپسول زالکوری: 250 میلیگرم و 200 میلیگرم
درمان و نحوه مصرف داروی زاکوری
دوز مصرفی داروی زالکوری متناسب با شرایط بیماری هر فرد و توسط پزشک معالج او تعیین میگردد. لذا پیش و پس از استفاده از این دارو، راهنمای مصرف دارو که دکتر داروساز به شما میدهد را مطالعه نمایید. در صورت وجود پرسش یا ابهام در نحوه مصرف زالکوری، با پزشک معالج یا دکتر داروساز مشورت کنید.
از افزایش دوز و یا توصیه این دارو به دیگران خودداری نمایید. در مورد میزان مایعات مصرفی، حتماً با پزشک خود مشورت نمایید. برای سرعت در نتیجهگیری از داروی زالکوری، آن را به طور منظم و دقیق مصرف نمایید و از قطع دارو بدون اجازه پزشک، خودداری نمایید. در صورت تشدید بیماری یا مؤثر نبودن آن در بیماری فعلی شما، حتماً موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهید. این دارو از طریق تنفس و پوست قابل جذب است، لذا آن را در دسترس زنان باردار قرار ندهید. از مصرف گریپ فروت و آب آن در حین مصرف زالکوری خودداری کنید.
زمان مصرف این دارو دو بار در روز، دو ساعت قبل از غذا یا یک ساعت بعد از غذا میباشد. در صورت ناتوانی در بلع کپسول، آن را باز کنید و با پوره سیب مخلوط و در عرض 15 دقیقه میل کنید. پودر کپسول را با مواد غذایی دیگر مخلوط نکنید.
در صورتی داروهای ضد اسید معده مصرف میکنید، آنها را دو ساعت پیش از زالکوری مصرف نمایید. در صورت مصرف داروهایی مانند فاموتیدین و سایمتیدین، آنها را 10 ساعت پیش یا 2 ساعت پس از زالکوری مصرف کنید.
عوارض جانبی
هر دارو در کنار مزایا و ویژگیهای مفیدش، ممکن است دارای عوارض جانبی نیز باشد؛ لذا پزشک شما با هدف بهبود بیماری فعلی شما این دارو را تجویز نموده و برای کسب نتیجه بهتر از آن، میبایست تحت نظر پزشک خود باشید و دارو را طبق دستورالعملی که به شما داده شده است، مصرف نمایید.
زالکوری بر عملکرد مغز استخوان تأثیر منفی داشته و موجب تضعیف سیستم ایمنی میگردد. همچنین این دارو موجب سندروم لیز تومور نیز میشود.
در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فوراً مشکل ایجاد شده را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
عوارض جانبی جدی:
بروز عفونت یا علائم آن مانند تب و لرز و گلودرد
- کمخونی
- خونریزی آسان یا کبودی
- خستگی شدید
- تغییر رنگ و حجم ادرار
- درد کمر و پهلو
- گرفتگی و ضعف عضلات و مفاصل
- مدفوع خونی یا سیاه
- درد معده و شکم
- زرد شدن پوست و چشم
- افزایش قند خون
- درد مفاصل، عضلات و انگشتها
- تهوع و استفراغ مداوم
- تغییر وزن
- ورم دست و پا
زالکوری به دلیل کاهش توانایی مغز و استخوان، سیستم ایمنی را تضعیف میکند. لذا جلوگیری از ابتلا به انواع عفونت، مهم است.
در صورت بروز هر کدام از عوارض جانبی بسیار جدی، بلافاصله با پزشک خود یا مراکز اورژانس تماس حاصل نمایید.
عوارض جانبی بسیار جدی:
- سرگیجه شدید
- درد در نواحی قفسه سینه، فک و بازوی چپ
- تغییر در ضربان قلب
- علائم خونریزی مغزی مانند سردرد ناگهانی، گیجی، کاهش هوشیاری، تغییر در بینایی
- علائم سکته مغزی مانند ضعف در صحبت کردن، ضعف در یک طرف بدن و مشکل در بینایی
- تشنج
- بیحسی، درد و تورم در پاها
- مشکل در راه رفتن
- نارسایی قلبی با علائم تنگی نفس، تورم پاها، خستگی زیاد، تغییر وزن ناگهانی
- واکنشهای حساسیتی مانند عوارض پوستی، خارش و تورم دهان و گلو، سرگیجه و تنگی نفس
برای جلوگیری یا کاهش عوارض جانبی داروی زالکوری، پزشک معالج به شما توصیه میکند که مقدار مصرف آب را افزایش دهید. زالکوری، موجب تضعیف سیستم ایمنی میشود و احتمال ابتلا به عفونت را افزایش میدهد، لذا در صورت بروز هر گونه علائم عفونت، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی ذکر شده، تمامی علائم و عوارضی که ممکن است در اثر مصرف داروی زالکوری ایجاد شود را شامل نمیشود. در صورت بروز هر گونه علامت جدید در اثر مصرف این دارو، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
موارد احتیاطی و منع مصرف داروی زالکوری
با توجه به وجود اجزای غیرفعال در هر دارو، لازم است که در صورت حساسیت به داروی زالکوری و یا داشتن انواع دیگری از آلرژیها و مصرف انواع داروهای شیمیایی و گیاهی (با نسخه و بدون نسخه) را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اطلاع و دستور پزشک، مصرف داروهای خود را کم و زیاد یا قطع نکنید.
پیش از مصرف این دارو، سوابق پزشکی خود را مانند بیماریهای قلبی، بیماریهای کبد و کلیه، مشکلات خونی، بیماریهای مغز و اعصاب، دیابت، التهاب پانکراس، بیماریهای سیستم گردش خون مانند بیماری رگها و جراحی معده را به پزشک خود اطلاع دهید.
کسانی که داروهای ادرارآور مصرف میکنند یا مشکل تعریق شبانه، اسهال و ادرار زیاد دارند، با احتمال بیشتری در معرض مشکلات قلبی کشنده قرار دارند.
با توجه به تأثیر داروی زالکوری در کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن، میبایست پیش از جراحی توسط پزشک یا دندانپزشک، مصرف این دارو و سایر داروهای گیاهی و شیمیایی، با نسخه و بدون نسخه را به آنها اطلاع دهید.
با توجه به کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با انواع عفونتها در حین مصرف زالکوری، بیمار نباید در معرض هیچ گونه بیماری عفونی مانند سرخک، آبله مرغان، سل، آنفولانزا و دیگر بیماریها و همچنین واکسنها بر پایه ویروس فعال مانند واکسن تنفسی آنفولانزا، قرار گیرد. در صورت اتفاق این امر و یا نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.
با توجه به احتمال کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن در طی دوره مصرف داروی زالکوری، از کار با اشیای تیز و برنده مانند تیغ و ناخنگیر و انجام ورزشهای پربرخورد و پرتماس، به دلیل احتمال ایجاد صدماتی مانند بریدگی، کوفتگی یا هر نوع دیگری از آسیبدیدگی، اجتناب کنید.
به دلیل ایجاد سرگیجه و کاهش هوشیاری در اثر مصرف زالکوری، از مصرف الکل و ماریجوانا و انجام کار با ماشین آلات خودداری نمایید. کودکان با احتمال بیشتری عوارض این دارو مانند مشکلات کبدی و مشکلات رشدی را بروز میدهند. افراد مسن با احتمال بیشتری مشکلات قلبی کشنده را بروز میدهند.
با توجه به مضر و آسیبزا بودن داروی زالکوری برای جنین، مصرف این دارو در دوران بارداری ممنوع است لذا در حین مصرف این دارو نباید باردار شد. در صورت باردار بودن پیش از مصرف این دارو و یا باردار شدن حین مصرف آن، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. تا دو هفته بعد از قطع مصرف زالکوری، باید اقدامات بهداشتی برای جلوگیری از بارداری را انجام دهید.
با توجه به اینکه هنوز ورود این دارو به شیر مادر مشخص نشده است، لذا به دلیل خطرات این دارو برای نوزاد، در حین مصرف دارو و تا دو هفته پس از قطع مصرف داروی زالکوری، از شیردهی به نوزاد خودداری نمایید و پیش از شروع به شیردهی، با پزشک معالج خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی میتوانند عوارض جبران ناپذیری را به همراه داشته باشند یا از میزان اثرگذاری دارو بکاهند و یا احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. لذا باید نام و نحوهی مصرف تمامی داروهای خود را اعم از گیاهی و شیمیایی و با نسخه و بدون نسخه را به پزشک معالج یا دکتر داروساز اطلاع دهید. بدون اجازه پزشک، مصرف هیچ کدام از داروهای خود را قطع و یا کم و زیاد نکنید و دوزهای آنها را تغییر ندهید.
زالکوری با برخی از داروها مانند آنتی اسیدها، سایمتیدین، فاموتیدین، امپرازول، داروهای ضد قارچ مانند کتوکونازول، ریتوناویر، برخی از آنتی بیوتیکها، ریفامایسینها، داروهای ضد تشنج، آمیودارون، دوفتلید، کینیدین، پروکائین آمید، پیموزاید، سوتالول و... تداخل دارد؛
مصرف بیش از اندازه دارو
مصرف بیش از اندازه داروی زالکوری میتواند موجب بروز غش و تنگی نفس شود. لذا در صورت بروز این علائم، سریعاً با مراکز فوریت پزشکی (اورژانس) تماس بگیرید.
از تجویز آن برای دیگران خودداری نمایید.
با انجام منظم آزمایشهای پزشکی مانند آزمایش شمارش سلولهای خونی، بررسی عملکرد کبد و کلیه، بررسی رشد و نمو کودکان، سطح کلسترول و... بیماری را خود را مورد ارزیابی قرار دهید و با این کار، سرعت بهبود را افزایش داده و احتمال بروز عوارض جانبی را کاهش دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک معالج خود، صحبت نمایید.
فراموش کردن مصرف دارو
مصرف دقیق و برنامهریزی شده داروی زالکوری، بسیار مهم است. لذا در صورت فراموش کردن مصرف آن، به محض به یادآوری، آن را مصرف کنید. 2 ساعت قبل از غذا خوردن و 1 ساعت بعد از غذا خوردن، از مصرف آن خودداری کنید. در صورت نزدیک بودن به زمان بعدی مصرف دارو، از مصرف دوز قبلی خودداری نمایید. سایر زمانهای مصرف دارو را دقیق رعایت کنید.
نحوه نگهداری
- برای نگهداری زالکوری در خانه، طبق دستورالعمل دارو یا توصیه پزشک خود عمل کنید.
- دارو را دور از رطوبت نگهداری کنید.
- دارو را در دسترس کودکان و حیوانات قرار ندهید.
- از انداختن دارو در توالت و چاه فاضلاب خودداری کنید.
- در صورت عدم نیاز به دارو یا منقضی شدن دارو، طبق روش گفته شده در راهنمای دارو، آن را امحاء نمایید.
