راه‌های درمان ویروس HPV و روش‌های جلوگیری آن

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، عامل یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی است. بسیاری از افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، در معرض ابتلا به این ویروس قرار دارند. انواع مختلفی از HPV وجود دارد، که برخی از آن‌ها خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. هر ساله حدود ۱۹۴۰۰ زن و ۱۲۱۰۰ مرد در ایالات متحده به سرطان‌هایی مبتلا می‌شوند که از HPV منشأ می‌گیرند.

در این مطلب از وبسایت ایوان مارکت، شما را با راه‌های درمان بیماری HPV، و روش‌های پیشگیری از ابتلا به آن بیشتر آشنا می‌‌کنیم.

عفونت با ویروس HPV چیست؟

عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، یک عفونت ویروسی است که از طریق تماس پوست با پوست منتقل می‌شود. بیش از ۱۰۰ نوع ویروس HPV وجود دارد که بیش از ۴۰ نوع از آن‌ها از طریق جنسی منتقل می‌شوند. ویروس HPV می‌تواند اندام تناسلی، دهان یا گلو را درگیر کند.

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، HPV شایع‌ترین عفونت مقاربتی (STI) است. عفونت با برخی از انواع HPV، موجب عارضه یا علامت خاصی نمی‌شود. با این حال، برخی از انواع HPV می‌توانند منجر به ایجاد زگیل تناسلی و حتی سرطان دهانه رحم، مقعد و گلو شوند. به همین دلیل، پیشگیری از ابتلا به HPV، و درمان مناسب آن، از اهمیت زیادی برخوردار است.

علل ابتلا به عفونت HPV چیست؟

همان‌طور که گفتیم، برای انتقال ویروس HPV، تماس پوست با پوست کافی است. به همین دلیل، برای انتقال ویروس، حتماً لازم نیست که فرد با کسی که به این بیماری مبتلا است، رابطه جنسی داشته باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به HPV هستند و از ابتلای خود به این بیماری اطلاعی ندارند. به این معنی که حتی اگر شریک زندگی شما هیچ علامتی نداشته باشد، بازهم ممکن است بیماری را به شما انتقال دهد. همچنین یک فرد ممکن است در یک زمان، به عفونت با چندین نوع ویروس HPV مبتلا باشد.

در موارد نادر، مادری که HPV دارد می‌تواند ویروس را در حین زایمان به نوزاد خود منتقل کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، کودک ممکن است به بیماری به نام پاپیلوماتوز تنفسی مکرر مبتلا شود. در این بیماری، ویروس HPV باعث ایجاد زگیل‌هایی در گلو و راه‌های هوایی نوزاد می‌شود. این زگیل‌ها تنفس را برای نوزاد سخت می‌کنند.

علائم HPV

گفتیم که ویروس HPV انواع مختلفی دارد. انواعی از ویروس‌های HPV، که باعث زگیل تناسلی می‌شوند، با آن دسته از ویروس‌هایی که باعث سرطان می‌شوند، تفاوت دارند. بنابراین، داشتن زگیل تناسلی ناشی از HPV به معنای ابتلا به سرطان نیست.

سرطان‌های ناشی از HPV، اغلب تا زمانی که رشد و پیشرفت نکنند، علامت خاصی را ایجاد نمی‌کنند. به همین دلیل، درمان HPV دهانه رحم، نسبت به درمان HPV زگیل تناسلی، اهمیت بسیار بیشتری دارد. غربالگری‌های منظم می‌تواند به تشخیص زودتر عوارض مرتبط با HPV کمک کند.

علائم HPV در مردان

بسیاری از مردانی که به عفونت HPV مبتلا می‌شوند، هیچ علامتی ندارند، اگرچه برخی از مردان ممکن است به زگیل تناسلی مبتلا شوند. در صورت مشاهده هرگونه برآمدگی یا ضایعات غیرعادی در آلت تناسلی، کیسه بیضه یا مقعد، به پزشک مراجعه کنید.

علائم HPV در زنان

تخمین زده می‌شود که ۸۰ درصد از زنان در طول زندگی خود حداقل به یک نوع HPV مبتلا می‌شوند. مانند مردان، بسیاری از زنان مبتلا به HPV هیچ علامتی ندارند و در بسیاری از موارد، عفونت بدون ایجاد هیچ مشکلی از بین می‌رود.

عارضه شایع ویروس HPV در زنان، زگیل تناسلی است. محل زگیل تناسلی، ممکن است در داخل واژن، داخل یا اطراف مقعد باشد. در صورت مشاهده هرگونه برآمدگی یا رشد غیرقابل توضیح در ناحیه تناسلی خود یا اطراف آن، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. غربالگری منظم می‌تواند به تشخیص تغییرات مرتبط با سرطان دهانه رحم در زنان کمک کند.

روش‌های درمان HPV

راه‌های درمان HPV در زنان و مردان، به علائم بیماری و عوارضی که ایجاد کرده است، بستگی دارد. باید توجه داشته باشید که هیچ داروی درمان قطعی برای آن وجود ندارد و درمان باید براساس عوراض و علائم هر بیمار انجام شود. در ادامه به تعدادی از راه‌های پیشگیری و روش‌های درمان HPV در مردان و زنان اشاره می‌کنیم.

درمان عفونت بدون علامت HPV

اگر به عفونت HPV مبتلا باشید و هیچ علامتی نداشته باشید، ممکن است نیازی به درمان فوری نباشد. در زنان، برای اطمینان از عدم ابتلا به سرطان دهانه رحم، پزشک با پاپ اسمیر، از سلول‌های دهانه رحم نمونه‌برداری می‌کند. این نمونه‌ها، از نظر وجود DNA ویروس بررسی می‌شوند. هیچ روش آزمایشگاهی مشابهی در مردان وجود ندارد.

اگر ابتلای شما به انواعی از HPV، که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند، اثبات شود، آن‌گاه پزشک به شما توصیه می‌کند تا دفعات پاپ اسمیر را افزایش دهید. این کار برای این است که پزشک از تشخیص زودهنگام تغییرات پیش سرطانی، در سلول‌های دهانه رحم، مطمئن شود. تغییرات غیر طبیعی سلولی در سلول‌های دهانه رحم ممکن است، یک علامت هشدار دهنده برای سرطان دهانه رحم است.

کولوپوسکوپی، روش دیگری است که برای ردیابی تغییرات سلولی در اثر HPV استفاده می‌شود. این روش با کمک ابزاری به نام کولوپوسکوپ انجام می‌شود. این وسیله امکان معاینه واژن، فرج و دهانه رحم را با بزرگنمایی چند برابر ممکن کرده و می‌توان در صورت نیاز، بیوپسی دهانه رحم را با آن انجام داد.

اگر باردار هستید یا در تلاش برای باردار شدن هستید، قبل از شروع درمان HPV، که می‌تواند بر بارداری شما تأثیر بگذارد، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است بخواهد درمان را تا بعد از زایمان به تعویق بیندازد.

راه‌های درمان HPV در زنان

ویروس HPV می‌تواند باعث ایجاد تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم شود. این تغییرات می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را بیشتر کنند. در این موارد هم ممکن است پزشک رویکرد صبر و معاینات دوره‌ای را در پیش بگیرد. زیرا گاهی اوقات تغییرات سلولی ناشی از HPV (دیسپلازی دهانه رحم، تغییرات سلولی پیش سرطانی، یا نئوپلازی داخل اپیتلیال دهانه رحم) خود به خود بهبود می‌یابند.

اگر پزشک تصمیم به درمان سلول‌های غیرطبیعی داشته باشد، ممکن است از یکی از این روش‌ها استفاده کند:

• کرایوتراپی: در این روش، سلول‌های غیرطبیعی با نیتروژن مایع و یا دی‌اکسیدکربن منجمد می‌شوند.
• کونیزاسیون: در کونیزاسیون سلول‌های غیرطبیعی حذف می‌شوند.
• لیزردرمانی: در لیزردرمانی، از گرمای حاصل از تابش لیزر، برای سوزاندن بافت‌ها و سلول‌های غیرطبیعی استفاده می‌شود.
• روش LEEP: در این روش می‌توان همه سلول‌های غیرطبیعی را با کمک جریان الکتریکی حذف کرد.

اگر این روش‌ها موثر نباشند، آخرین راه درمان HPV در زنان جراحی است. جراحی به درمان عوارض ایجاد شده در نتیجه ابتلا به عفونت HPV کمک می‌کند.

راه‌های درمان HPV در مردان

همان‌طور که گفتیم، عفونت بدون علامت HPV در مردان، نیازی به درمان ندارد. راه‌های درمان HPV آقایان زمانی توصیه می‌شود که عوارض ناشی از آن ظاهر شده باشد.

روش‌های زیادی برای درمان زگیل تناسلی ناشی از HPV در مردان وجود دارد. کرم‌ها، و روش‌هایی مانند کرایوتراپی و جراحی، از روش‌های درمان زگیل تناسلی در مردان هستند.

پزشکان درمان زودهنگام زگیل تناسلی را پیشنهاد نمی‌کنند، زیرا در برخی موارد، زگیل تناسلی خودبه‌خود از بین می‌رود. همچنین ممکن است ظاهر شدن همه زگیل‌ها زمان ببرد. بنابراین فردی که به محض ظهور اولین زگیل‌ها، برای درمان آن‌ها اقدام می‌کند، ممکن است بعداً به تکرار درمان نیاز داشته باشد.

یکی از عوارض HPV در مردان سرطان مقعد است. سرطان مقعد را می‌توان با پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و جراحی درمان کرد. این درمان‌ها به بزرگی و میزان گسترش تومور بستگی دارند.

درمان زگیل تناسلی

توده‌ها و زگیل ناشی از ویروس HPV، می‌توانند برجسته یا صاف، کوچک یا بزرگ، و صورتی رنگ یا به رنگ پوست شما باشند. زگیل تناسلی می‌تواند در دهانه رحم، فرج، کیسه بیضه، کشاله ران، مقعد یا آلت تناسلی ظاهر شود.

درمان تهاجمی زگیل‌ها، بلافاصله پس از ظاهر شدن آن‌ها ایده خوبی نیست. زیرا در بسیاری از موارد، پس از درمان زودهنگام، زگیل‌ها به رشد خود ادامه داده و مجبور می‌شوید دوباره درمان را تکرار کنید.

زگیل‌های ناشی از ابتلا به عفونت HPV۶ و ۱۱، حدود شش ماه به رشد خود ادامه داده و سپس تثبیت می‌شوند. گاهی اوقات زگیل تناسلی بدون درمان از بین می‌رود.

درصورت نیاز به درمان، پزشک کرم‌های مخصوصی را برای درمان زگیل تناسلی تجویز می‌کند.

این کرم‌ها باید ۴ هفته به طور مداوم استفاده شوند. این کرم‌ها می‌توانند ۴۵ تا ۹۰ درصد زگیل‌های تناسلی را درمان کنند. گاهی اوقات پس از درمان، زگیل تناسلی مجدد عود می‌کند.

از دیگر درمان‌های زگیل تناسلی می‌توان موارد زیر را نام برد:

• در کرایوتراپی، زگیل تناسلی توسط نیتروژن منجمد می‌شود.
• تری کلرواستیک اسید، پس از تماس با زگیل، باعث محو شدن آن می‌شود.
• در مواردی می‌توان زگیل تناسلی را با کمک روش‌های جراحی حذف کرد.
• می‌توان با استفاده از جریان الکتریکی (الکتروکوتر) زگیل‌ها را سوزاند.
• گرمای حاصل از تابش لیزر هم می‌تواند باعث سوزاندن زگیل تناسلی شود.

این روش‌ها، درصد موفقیتی در حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد دارند.

درمان زگیل‌های کوچکتر، نسبت به انواع بزرگتر آسان‌تر است. زگیل‌هایی که روی سطوح مرطوب ایجاد می‌شوند، نسبت به زگیل‌هایی که روی سطوح خشک ایجاد می‌شوند، پاسخ به درمان بهتری دارند.

اگر پس از چند ماه کمک گرفتن از این درمان‌ها، مشکل شما برطرف نشد، آنوقت لازم است تا آزمایشات بیشتری برای رد سایر علل انجام شود.

درمان HPV با طب سنتی

آزمایش‌های بالینی نشان می‌دهند که عصاره قارچ شیتاکه، ممکن است در درمان HPV در آقایان و بانوان مؤثر باشد.

علت تأثیر عصاره قارچ شیتاکه در درمان HPV، وجود ماده‌ای به نام هگزوز فعال یا AHCC است. با این که همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری برای اثبات تأثیر عصاره قارچ شیتاکه در درمان HPV زنان است، اما تاکنون کارآزمایی‌های انجام شده، تأثیر مثبت عصاره این قارچ در حذف ویروس HPV از بدن نشان داده‌اند.

برای درمان HPV به چه دکتری مراجعه کنیم

پزشکان اورولوژیست و متخصصین زنان و زایمان، تخصص لازم برای تشخیص و درمان عفونت با HPV را دارند.

پیشگیری از ابتلا به HPV

ساده‌ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به عفونت HPV، استفاده از کاندوم و رابطه جنسی ایمن است. در سال‌های اخیر، واکسنی به نام گارداسیل در دسترس قرار گرفته است که می‌تواند تا حد زیادی به پیشگیری از ابتلا به HPV کمک کند.

پیشگیری و درمان HPV با واکسن گارداسیل

گارداسیل یک واکسن ضد HPV است که تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، برای استفاده در پسران و دختران را دارد. اگر این واکسن پیش از تماس فرد با ویروس تزریق شود، می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به سرطان‌های دهانه رحم، واژن و فرج مؤثر باشد. همچنین این واکسن در کاهش احتمال ابتلا به زگیل تناسلی، سرطان مقعد، سرطان‌های گردن و گلو، در زنان و مردان مؤثر است. به‌علاوه، واکسیناسیون پسران، می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم، در شرکای جنسی آن‌ها مؤثر باشد.

پزشکان توصیه می‌کنند که همه افراد ۹ تا ۴۵ ساله واکسن HPV را دریافت کنند. بهترین زمان برای دریافت واکسن سن زیر ۱۵ سال است. در این سنین فرد باید دو نوبت واکسن، با فاصله حداقل ۶ ماه، دریافت کند. CDC، سن ۱۱ تا ۱۲ سال، به عنوان سن پیشنهادی برای دریافت واکسن، توصیه می‌کند.

افراد ۱۵ تا ۲۶ سال، باید سه نوبت واکسن دریافت کنند. اخیرا، واکسن گارداسیل برای تزریق به افراد ۲۷ تا ۴۵ ساله هم تایید شده است.

پزشکان تزریق واکسن HPV را، در صورتی که حتی به یکی از سویه‌های آن مبتلا هستید هم پیشنهاد می‌کنند. زیرا واکسن می‌تواند از شما در برابر سایر سویه‌ها محافظت کند. توجه داشته باشید که واکسن HPV، در درمان عفونت قبلی مؤثر نیست، و صرفاً از شما در برابر عفونت با سایر سویه‌ها محافظت می‌کند.

توجه داشته باشید که حتی با انجام واکسیناسیون، برای پیشگیری از عوارض HPV، باید حتماً معاینات بهداشتی، غربالگری و آزمایش پاپ اسمیر را به طور منظم انجام دهید.

جمع‌بندی

یکی از دلایل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم، و سایر سرطان‌های سیستم تناسلی در مردان و زنان، ویروس HPV است. این ویروس از راه تماس پوست با پوست و عمدتاً در حین رابطه جنسی، از فرد بیمار به فرد سالم منتقل می‌شود. ویروس HPV در بیشتر موارد علامتی نداشته و خودبه‌خود ظرف مدت دو سال برطرف می‌شود. اما می‌تواند در برخی افراد موجب ایجاد زگیل تناسلی و تغییرات بدخیم سلولی شود.

عوارض زیاد ناشی از ابتلا به عفونت HPV، باعث شده است تا در سال‌های اخیر، پیشگیری و راه‌های درمان ویروس HPV در ایران موردتوجه قرار گیرد. برای پیشگیری از ابتلا به HPV بهترین راه، داشتن رابطه جنسی سالم و استفاده از کاندوم است. واکسن گارداسیل نیز در سال‌های اخیر در دسترس قرار گرفته است که می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به عفونت HPV مؤثر باشد.

بیماری HPV قابل درمان است و ابتلا به آن به معنای ابتلای حتمی به سرطان نیست. روش‌های زیادی برای درمان آن در دسترس است، برای مثال می‌توان کرایوتراپی، استفاده از لیزر، و روش‌های جراحی را نام برد. اگر برای شما سؤال است که HPV چگونه درمان می‌شود، شما را به مطالعه مطلب بالا دعوت می‌کنیم.